Het is herfst geworden. Onvermijdelijk. Wie net als ik daar niet op zat te wachten heeft last van herfsthuiver, een woord dat ik in onlangs in mijn dagblad tegenkwam. Ja, ik voel het in mijn botten, het donker dat dichterbij komt, de kou.
Waar is mijn zomer gebleven, de bloeiende bloemen, de warmte, de lange dagen. Waar de avonden dat ik buiten zat tot de vleermuizen in de schemering begonnen te vliegen?
Herfsthuiver? Gewoon een warme trui aantrekken, zult u zeggen, hup, naar buiten, geniet van de kleuren, wat een schouwspel.
Zeker, ik herinner mij een herfstwandeling met mijn moeder in de bossen bij Epe, alweer heel wat jaren geleden. Wonderlijk dat ze toen nog zo goed lopen kon, blijkbaar. Het leverde prachtige foto’s op. Maar vroeg of laat valt ook het mooist gekleurde blad naar beneden.
Is dat mijn huiver: dat herfst een synoniem is voor afscheid. Ik dacht even aan dat prachtige lied van Jeff Wayne en Justin Hayward: Forever Autumn. “Like a leaf on a breeze you blew away “, Wat is een mens, een blad in de wind… Gemist door wie het nakijken heeft.
Dit jaar wordt in de Johanneskerk in Heerde op gedachteniszondag de naam van mijn moeder genoemd. Ook in ons midden zullen op 24 november namen klinken. Namen zo verbonden aan een kerkgebouw dat er nu zelf niet meer is.
De verleiding is groot weemoedig te worden. Altijd herfst? Ik sta voor het raam en kijk naar buiten waar de blaadjes dansen op de wind.
“Met elk blad dat valt, valt meer licht op de aarde, komt meer uitzicht vrij” dichtte Jaap Zijlstra (liedboek blz. 1195). “Daarom houd ik van de herfst”, zei iemand laatst tegen mij, “voor mijn gevoel is de hemel dan een stuk dichterbij”. Zo had ik het nog nooit bekeken!
Herfsthuiver? Het wordt niet kaler, maar ruimer daar buiten. We komen weer in beeld. Bevestiging van wat we mogen geloven: ‘geen moment verliest God ons uit het oog.’ Is dat ook niet de reden dat we hoe dan ook zingen van een nieuw begin.
“Er is een land van louter licht” (lied 753). Maar met een aarzeling: ”de stervelingen staan huiverend terzij en durven niet op weg te gaan, de duisternis voorbij”. Er is dus ook zoiets als lentehuiver, vraagtekens bij de beloofde toekomst.
Dat het blad weer aan de bomen komt, dat geloven we, die ervaring hebben we. Wie goed kijkt ziet al snel de eerste knoppen. Maar dat mensen die sterven weer opstaan en leven, zelfs meer dan ooit, dat is nieuw en onbekend. Daar mogen we op rekenen, God, ja toch? Nee, het is niet forever autumn, altijd herfst, nee, ik geef me niet gewonnen.
Na het einde wacht een nieuw begin in dat land van louter licht. “Daar is het altijd lentetijd”. Bof ik even. En u ook.
Ds. Dineke van de Wetering
Forever Autumn: https://www.youtube.com/watch?v=Od1m-rM3gbw