Daar ligt hij dan, Jezus, zoon van Maria. Zijn wiegje is niet alledaags maar hij zelf wel. De stralenkrans om zijn hoofd, soms te zien op schilderijen, is nergens te bekennen. Hij is een baby als alle andere, een doodgewone baby. De woorden van de engel: “Hij zal een groot man worden en zoon van de Allerhoogste genoemd worden” nemen niet weg dat Jezus één van ons is. Mens onder de mensen. Sterveling. Dat ook, wie geboren wordt als wij, zal ook op een dag sterven, net als wij.
Houd toch op zegt u, de feestdagen staan voor de deur. Dan gaat we het toch niet over lijden en dood hebben, alsjeblieft, zeg! Er zijn wel leukere dingen om over te praten. De dood is geen favoriet onderwerp, dat is waar. Niet voor, niet na, en zeker niet tijdens de feestdagen.
De ‘Raad voor Volksgezondheid en Samenleving’, ik kende het bestaan niet, heeft een rapport uitgebracht. Het heet: Stervelingen – Beter samenleven met de dood. De dood moet weer een normaler onderdeel worden van ons leven, is het advies. Praat erover met elkaar, laat de angst en de kramp los. Kijk naar kinderen, hoe onbevangen zij met het sterven van familieleden omgaan. Waar zijn wij dat kwijtgeraakt?
Terug naar Bethlehem. Maria zal op zekere dag haar zoon verliezen. Daarin is zij niet uniek. Haar zoon is uniek! Als hij echt Zoon van de Allerhoogste is, en dat geloof ik, dan zou hij helemaal niet hoeven sterven. God is eeuwig en de mens tijdelijk. Hoe onvoorstelbaar dat die kloof wordt opgeheven. Heeft Hij dat voor ons over?
Iemand zei het zo: de dag van zijn geboorte is de dag waarop voor Jezus Christus de lijdensweg begon. Nu staat hij midden in de realiteit van ons leven. Als ons bestaan bedreigd wordt door ziekte, virussen, ongelukken, geweld, klimaatverandering, dan het zijne ook. Ons bestaan heeft hij tot het zijne gemaakt. Alleen zo kan hij ons bevrijden van de angst voor de dood, leest ik in Hebreeën 2: 14. Ja, hij zal sterven, maar door zijn dood rekent hij af met de heerser over de dood, de duivel. Daarom is hij ons, zijn broeders en zusters, in alles gelijk geworden.
Kersfeest en romantiek gaan in onze tijd hand in hand. We hangen ons huis vol met lampjes, maken het gezellig, zorgen voor iets lekkers, dragen mooie kleren. Zo krijgen de donkere dagen toch wat glans. Als we maar niet romantisch gaan denken over de geboorte van Jezus. God is afgedaald. Niet slechts tot onze versierde huiskamer, maar tot in het vluchtelingen kamp, de gevangenis, de I.C. en het hospice. En zeker ook tot u, tot jou, als u in deze moeilijke tijd de eenzaamheid en het gemis extra ervaart. Als we daarover nadenken, worden we er stil van. Feestvreugde? Ja, toch wel, juist wel, want door de geboorte van Jezus komt ons lijden en sterven in een ander perspectief te staan, dat van een bevrijd en geheeld leven.
Wat ben ik blij dat er in de kribbe geen wonderkind ligt. Geen engeltje. Geen droombeeld. Maar een mens van vlees en bloed. Jezus, zoon van Maria, zoon van de Allerhoogste: een doodgewoon kind.
AMvdW