Op 4 oktober wordt Franciscus van Assisi herdacht. Deze zoon van een rijke koopman besloot na zijn bekering in armoede te gaan leven. Dit tot wanhoop van zijn vader. Hij deed alles weg en stichtte een kloosterorde. Een tekst die hem daarbij inspireerde was Math. 10: Als je het koninkrijk verkondigt, neem geen geld aan, neem niets mee voor onderweg. Wie die woorden consequent toepast heeft inderdaad niet veel nodig. Deze leefwijze was een aanklacht tegen het rijke roomse leven: de mooiste kerken, een luxe leefstijl was kenmerkende voor de geestelijken in die tijd. “Mijn enige geliefde is vrouwe armoede”, sprak Franciscus.
Voor onze tijdgenoten is armoede geen ideaal, maar een lot. Steeds meer mensen kunnen niet goed rondkomen. Met het geld dat binnenkomt, kunnen zij de uitgaven niet meer betalen. De huur, de verzekering, het mobieltje, de wasmachine… alles kost geld. Boodschappen worden steeds duurder. Zelf ben ik niet in weelde opgevoed. We gingen als gezin nooit uit eten. Toen de DAF het begaf kwam er geen auto voor terug en deden we voortaan alles met de fiets. Ook in de studietijd was het leven eenvoudig. “Een terrasje pakken” was volgens mij nog niet uitgevonden. Gezelligheid zochten we bij elkaar op de kamer. Als het vol was zaten we gewoon op de grond. Meubeltjes gaven we aan elkaar door of kochten we tweedehands. Toch zou ik dat geen armoede willen noemen. We kwamen niets tekort!
Maar er is een groot verschil: Armoede nu is arm zijn in een wereld vol weelde. Is pijnlijk het onderscheid ervaren. Kleding kopen in de tweedehandswinkel, terwijl klasgenoten de nieuwste mode dragen. Geen geld beschikbaar hebben voor vakantie terwijl de buren al voor de derde keer het vliegtuig pakken. Op school trakteren zit er voor je kind niet in. Soms ben je al blij als je aan het einde van de maand nog iets te eten hebt. Een sobere opvoeding kan geen kwaad. Als christen daar bewust voor kiezen, zoals Franciscus, maakt indruk. Maar ongewenste armoede is mensonwaardig. Gelukkig lijken verschillende politieke partijen het probleem op te pakken. Bestaanszekerheid zit in bijna elke partijprogramma. En Kerk in Actie heeft een project gelanceerd: Samen tegen armoede.
Ooit droomde men in Israël van een nieuwe koning. In Psalm 72 staat zijn partijprogramma: Hij zal bevrijden wie arm is en om hulp roept, wie zwak is en geen helper heeft. Hij ontfermt zich over weerlozen en armen, wie arm is redt hij het leven.
AMvdW